دكتر مستنصر مير در اصل متولد 1949 پاكستان است. وي به ترتيب در سال‏هاي 1967 و 1969 ليسانس و فوق ليسانس خود را از كالج دولتي دانشگاه پنجاب، واقع در شهر لاهور پاكستان دريافت كرد و سال بعد موفق به دريافت فوق ليسانس ديگري در رشته مطالعات اسلامي از دانشگاه ميشيگان، امريكا شد. وي در سال 1983 از همين دانشگاه دكترا گرفت. از آن پس مستنصر مير در دانشگاههاي ميشيگان، ويرجينيا (آمريكا) و دانشگاه بين المللي اسلامي (مالزي) به تدريس مشغول بوده است.
طي سال‏هاي 1995 و 1996، وي استاد مدعو مركز مطالعات اسلامي در دانشگاه آكسفورد (انگلستان) بود و در سال‏هاي اخير استاد مطالعات اسلامي در دانشگاه دولتي يانگستاون (اوهايو، آمريكا) بوده است. وي همچنين به طور مشترك با دكتر ممتاز احمد، سردبيري فصلنامه مطالعات اسلام معاصر (Studies in Contemporary Islam) را برعهده دارد كه از سوي همين دانشگاه منتشر مي‏شود.
حوزه اصلي تحقيقات و تاليفات مستنصر مير، مطالعات قرآني است. وي علاوه بر اين، يك كتاب و چند مقاله درباره محمد اقبال، مصلح معروف هندي منتشر كرده است. سه كتاب قرآني او عبارتند از: نظم و انسجام در قرآن: بررسي ديدگاههاي تفسيري مرحوم امين احسن اصلاحي در كتاب تدبر قرآن (1986)؛ فرهنگ اصطلاحات و مفاهيم قرآني (1987)؛ تعابير و اصطلاحات زباني قرآن (1989). وي همچنين بيش از بيست مقاله قرآني در مجلات معروف كشورهاي اسلامي و غربي نگاشته است كه ترجمه عناوين پاره‏اي از آنها چنين است:
1ـ گفتگو در قرآن؛ 2ـ ديدگاه‏هاي امام فراهي و امين احسن اصلاحي در تفسير آيه چهارم سوره تحريم؛ 3ـ آيا قرآن كتابي در هم ريخته و بي‏شكل است؟ 4ـ ديدگاه امين احسن اصلاحي درباره دسته بندي سوره‏ها؛ 5ـ نكاتي مقدماتي درباره صيغه‏هاي مجهول در قرآن؛ 6ـ حضرت آدم به روايت قرآن؛ 7ـ تفسير و ديدگاه فراهي درباره قسم‏هاي قرآن؛ 8ـ مغالطاتي منطقي درباره قرآن؛ 9ـ وحدت مضموني سورها: تحولي قرن بيستمي در تفسير قرآن؛ 10ـ وجوهي چند از تفهيم القرآن ابوالاعلي مودودي. از آنجا كه پاره‏اي از مقالات مستنصر مير در واقع در پاسخگويي به برخي شبهات مستشرقان غربي نوشته شده است، اين مقالات توسط برخي از سايت‏هاي اسلامي در اينترنت به طور آزاد ارائه شده است.(1)
شايد بتوان مهمترين كتاب قرآني مستنصر مير را همان اثر نخست وي، يعني نظم و انسجام در قرآن دانست. اين كتاب در اصل رساله دكتري مولف در دانشگاه ميشيگان (آمريكا) در سال 1983 بوده است كه وي در آن مي‏كوشد يكي از تفاسير معاصر را كه به زبان اردو نگاشته شده است، به محققان غربي معرفي كند. نام اين تفسير تدبر قرآن (8 جلد، 1967ـ1980) است كه به قلم مفسري هندي به نام مولانا امين احسن اصلاحي (متولد 1906/1324 ق؛ ايالت اوتار پرادش، هند) تاليف شده است.(2) اصلاحي معروف‏ترين شاگرد امام فراهي (1863-1930) از مفسران و مصلحان هندوستان بود، اما خود بخش اعظم عمر خويش را در پاكستان به سر برد. وي 5 سال پيش، در 1997 در گذشت.
نقطه نظر اصلي اصلاحي در تفسير قرآن، توجه به نظم و چينش آيات آن است. اگر از معدود عالمان گذشته چون امام مالك بن انس و باقلاني بگذريم كه معتقد بودند تدوين و چينش قرآن توقيفي و از سوي خداوند نيست، مي‏توان گفت كه دانشمندان اسلامي عمدتاً به چينش الهي آيات قرآن و نظم قرآن معتقد بوده‏اند. مستنصر مير در اين كتاب مي‏كوشد تا نشان دهد مفهوم نظم و انسجام قرآن در نظر اصلاحي و استادش، امام حميد الدين عبدالحميد فراهي، متفاوت از گذشتگان و حتي معاصراني چون علامه طباطبايي (ره) در تفسير الميزان و سيد قطب در في ظلال القرآن است. به نظر وي، اصلاحي نخستين كسي است كه در تفسير تدبر قرآن خود، نظم و انسجام ساختاري قرآن را علاوه بر انسجام مضموني آيات آن مورد توجه قرار داده است و همين امر تفسير او را به كلي از اسلافش متمايز كرده است. مشخصات كتاب شناختي اين اثر مستنصر مير چنين است:
Mustansir Mir, Coherence in the Qur'an: A Study of Islahi's Concept of Nazm in Tadabbur-i Qur'an. Indianapolis (IN): American Trust ublications, 1986. 125pp.